Viêm cột sống dính khớp là một loại viêm khớp tổn thương cột sống và ở một số người là khớp tay và chân. Bệnh cũng có thể liên quan đến da, ruột và mắt. Những gì bạn cảm thấy ở hầu hết bệnh nhân là đau thắt lưng. Bệnh thường tổn thương viêm cột sống thể trục. Ở một số ít bệnh nhân, triệu chứng chính là đau và sưng ở các khớp tay và chân. Loại này được gọi là viêm cột sống ngoại biên. Những người ở tuổi thiếu niên và khoảng 20 tuổi, đặc biệt là nam giới hay bị bệnh. Thành viên trong gia đình có những người bị viêm cột sống có nguy cơ cao hơn.

Những người bị viêm đốt sống trục tiến triển đến một mức độ ảnh hưởng đến cột sống, được gọi là viêm cột sống dính khớp. Các triệu chứng trên cơ thể bạn chia làm hai loại chính, đầu tiên quá trình gây viêm đau và cứng của cột sống. Bạn cũng có thể đau ở bàn tay, bàn chân hoặc các khớp tay và chân. Loại thứ hai là hủy xương gây biến dạng cột sống và ảnh hưởng đến chức năng của vai và hông.

Nguyên nhân gây viêm cột sống dính khớp

Viêm cột sống dính khớp là đa nguyên nhân trong đó có di truyền. Nhiều gen có thể gây ra bệnh, các nghiên cứu đã chỉ ra có khoảng 30 gen. Các gen chính có liên quan đến bệnh này là HLA-B27. Hầu hết tất cả những người da trắng bị viêm cột sống dính khớp là người mang HLA-B27.

Viêm khớp kèm theo viêm ruột là một dạng viêm khớp mạn tính. Hai loại phổ biến nhất là viêm loét đại tràng và bệnh Crohn. Nguyên nhân của viêm khớp ruột hiện chưa rõ. Điều quan trọng nhất là bạn nhận biết được những dấu hiệu để đi khám bác sỹ chẩn đoán đúng bệnh. Bệnh có ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác nhau.

Những ai bị viêm cột sống dính khớp

Bệnh thường bắt đầu lúc 20 hay 30 tuổi, hay xảy ra ở nam gấp hai đến ba lần so với nữ. Có sự phân bố dân tộc không đồng đều. Bệnh xảy ra ở những người sống ở phía bắc bán cầu trong các nền văn hóa Alaskan và Siberian. Bệnh cũng xảy ra thường xuyên hơn ở một số bộ lạc người Mỹ bản địa ở miền tây Hoa Kỳ và Canada. Người Mỹ gốc Phi bị ảnh hưởng ít hơn các chủng tộc khác.

Làm thế nào để chẩn đoán viêm cột sống dính khớp

Chẩn đoán chính xác đòi hỏi bác sĩ phải đánh giá tiền sử bệnh của bạn và khám cho bạn. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu xét nghiệm hình ảnh hoặc xét nghiệm máu. Bạn cần chụp X-quang hai khớp trong khung chậu, nếu hai khớp này bị viêm là dấu hiệu chính của viêm cột sống dính khớp. Nếu trên X-quang không có thay đổi, bác sĩ có thể yêu cầu chụp cộng hưởng từ hoặc MRI, cho thấy các khớp này rõ hơn. Trong số các xét nghiệm máu bạn cần là xét nghiệm gen HLA-B27. Tuy nhiên có gen này không có nghĩa là viêm cột sống dính khớp sẽ luôn phát triển. Nhiều người có gen HLA-B27 nhưng không bị bệnh và không bao giờ bị viêm khớp. Chẩn đoán cuối cùng dựa trên các khám xét cụ thể của bác sỹ chuyên khoa.

Viêm cột sống dính khớp được điều trị như thế nào

Tất cả bệnh nhân nên tập vật lý trị liệu và tập các bài tập hướng dẫn chung. Được khuyến khích nhất là các bài tập thúc đẩy mở rộng biên độ di động cột sống. Có nhiều lựa chọn điều trị bằng thuốc, các dòng điều trị đầu tiên là NSAID, chẳng hạn như naproxen, ibuprofen, meloxicam hoặc indomethacin. Không một NSAID nào vượt trội hơn thuốc khác. Khi uống đủ liều lượng và thời gian chính xác, những loại thuốc này mang lại sự giảm đau cho hầu hết bệnh nhân. Đối với sưng khớp cục bộ, tiêm thuốc corticosteroid vào khớp hoặc vỏ gân (màng bao quanh gân) có hiệu quả nhanh.

Ở các thể bệnh khó điều trị, các bác sỹ có thể dùng đến các thuốc sinh học với các chỉ định và sàng lọc chặt chẽ. Điều trị tại các bệnh viện có chuyên khoa cơ xương khớp.

BS. Nguyễn Ngọc Hùng